Παρενόχληση στην δουλειά. Τι κάνω?

18 Ιανουαρίου 2021

 

Δυστυχώς, δεν είναι ασυνήθιστο για κάποιες/ -ους να αντιμετωπίζουν παρενόχληση χωρίς να συνειδητοποιούν ότι αυτό που βιώνουν είναι παράνομο και απαράδεκτο, ιδιαίτερα στον εργασιακό τους χώρο . Το ζήτημα δεν αφορά αποκλειστικά μόνο γυναίκες, αν και είναι πιο γνωστό, αλλά και άνδρες που δυστυχώς ελάχιστοι (λιγότερο από το 10% των περιπτώσεων) καταφεύγουν να το καταγγείλουν.

 Πρωταρχική σημασία έχει για όλους να κατανοήσουν πλήρως τον ορισμό της  παρενόχλησης και να ξέρουν τι να κάνουν εάν αντιμετωπίζουν τέτοια συμπεριφορά στο χώρο εργασίας τους.

Δεν είναι πάντα εύκολο να προσδιορίσουμε τι είναι η παρενόχληση. Υπάρχουν πολλές καταστάσεις στις οποίες τα όρια διάκρισης φαίνονται θολά.

Τί είναι παρενόχληση;

Ουσιαστικά, εάν κάποιος σας έχει συμπεριφερθεί με τρόπο που σας κάνει να νιώθετε άβολα, προσβλητικά αυτό αποτελεί παρενόχληση. Μπορεί να την προκαλεί ο ίδιος/-α ή μέσω κειμένου, άμεσα ή έμμεσα, να προέρχεται από οποιονδήποτε βρίσκεται σε οποιαδήποτε θέση και αξίωμα, γνωστό ή άγνωστο. 

Υπάρχουν πολλοί τρόποι παρενόχλησης. Μερικές φορές η παρενόχληση ξεκινά ως άστοχη απόπειρα επικοινωνίας ή μια απόπειρα χιούμορ που “ξέφυγε” , χαρακτηριζόμενη ως απλή παρεξήγηση. Εάν έχετε βιώσει οποιοδήποτε είδος ανεπιθύμητης συμπεριφοράς, κάνετε σαφές ότι η συγκεκριμένη συμπεριφορά σας είναι ανεπιθύμητη και απαράδεκτη. Ίσως και να τελειώσει εκεί…

Όσον αφορά τη σεξουαλική παρενόχληση συχνά μπορεί να είναι έμμεση – αντί για βίαιες ή επιθετικές συμπεριφορές που ίσως να φανταζόταν κάποιος. Ένας συνάδελφος ή πελάτης μπορεί να κάνει σχόλια ή χειρονομίες με σεξουαλικά υπονοούμενα ή αυτά να αναφέρονται σε ακατάλληλη, άσεμνη ή σεξουαλική δραστηριότητα. Όταν αυτό συμβαίνει στο χώρο εργασίας, αρχικά σοκάρει για να ακολουθήσει το ερώτημα: ήταν τελικά αυτό σεξουαλική παρενόχληση;

Οι μη λεκτικές άσεμνες και προσβλητικές χειρονομίες  φυσικά συνιστούν σεξουαλική παρενόχληση εάν σας κάνουν να αισθάνεστε άβολα, φόβο, προσβολή, ακόμα κι αν αυτές οι χειρονομίες δεν απευθύνονταν σε εσάς συγκεκριμένα.  Μερικά παραδείγματα άσεμνων ή προσβλητικών χειρονομιών στο χώρο εργασίας περιλαμβάνουν:

  • Χειρονομίες που παραπαίουν σε σεξουαλική δραστηριότητα
  • Άσεμνες χειρονομίες που γίνονται χρησιμοποιώντας το πρόσωπο, τα χείλη, τη γλώσσα ή άλλα μέρη του σώματος
  • Προσομοίωση οποιασδήποτε σεξουαλικής δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένου του αγγίγματος τμημάτων του σώματος
  • Χρήση του μεσαίου δακτύλου με σεξουαλικά προκλητικό ή απειλητικό τρόπο
  • Ενοχλητική ματιά, επίμονη ή άλλες σεξουαλικές εκφράσεις του προσώπου
  • Χρησιμοποιώντας τη γλώσσα σώματος  για απειλή, παγίδευση, ή εκφοβισμό.

Οι άσεμνες ή προσβλητικές χειρονομίες μπορεί να αποτελούν μέρος ενός συνεχιζόμενου μοτίβου σεξουαλικής παρενόχλησης ή ενός μεμονωμένου γεγονότος, να προκληθούν μπροστά σε άλλους συναδέλφους ή ιδιωτικά.

Άλλοι τρόποι με τους οποίους μπορεί να εκδηλωθεί η σεξουαλική παρενόχληση στο χώρο εργασίας περιλαμβάνουν:

  • Προτάσεις εξέλιξης, προαγωγής που συνδέονται με ανεπιθύμητες σεξουαλικές ενέργειες (Quid pro quo) .
  • Σεξουαλικά αστεία, αναφορές και σχόλια 
  • Δημοσίευση άσεμνων ή άσεμνων υλικών στον ιδιωτικό χώρο εργασίας ενός υπαλλήλου, σε έναν κοινόχρηστο χώρο εργασίας, αίθουσα συνεδριάσεων ή τουαλέτες, κ.α.

Εάν έχετε βιώσει τέτοια συμπεριφορά στην εργασίας και συνεχίστηκε παρά τη σαφή διαμαρτυρία σας, μπορεί να απευθυνθείτε σε κάποιο ειδικό για να σας βοηθήσει να καταγγείλετε έγκαιρα το γεγονός και να προφυλαχτείτε τόσο εσείς όσο και οι υπόλοιποι .

Τι πρέπει να κάνει ο εργοδότης αν υπάρχει σεξουαλική παρενόχληση στην εργασία;

Είναι πάντα καλύτερο να προσπαθείτε να επιλύσετε ένα ζήτημα σεξουαλικής ή μη παρενόχλησης χρησιμοποιώντας την εσωτερική πολιτική της εταιρείας  προτού καταφύγετε σε οποιαδήποτε νομική ενέργεια.  Άν όμως ο εργοδότης ενημερωθεί για την ύπαρξη σεξουαλικής παρενόχλησης, αλλά δεν κάνει τίποτα για να σταματήσει και αυτή συνεχίζεται, τότε μπορείτε να προβείτε  νομικά εναντίον του δράστη, καθώς και του εργοδότη .

Το μεγαλύτερο λάθος που μπορείτε να κάνετε είναι να υποθέσετε ότι αν μιλήσετε θα σας φέρει μπελάδες. 

Είναι παράνομο για τον εργοδότη σας να λάβει μέτρα εναντίον σας, όπως υποβιβασμός ή απόλυση, με αφορμή την καταγγελίας σας. Αυτός είναι ένας κοινός λόγος για τον οποίο οι περισσότεροι δεν αναφέρουν την παρενόχληση: πιστεύουν ότι οι κανείς δεν θα τους πιστέψει και δεν θα τους στηρίξει.

Ωστόσο, γνωρίζοντας ότι ο νόμος προστατεύει , διατηρώντας  αποδεικτικά στοιχεία  σχετικά με την παρενόχληση και με την σωστή ενημέρωση και ενθάρρυνση όλα μπορούν να σας βγάλουν από το αδιέξοδο και να σας προστατέψουν.

Είναι σεξουαλική παρενόχληση να ζητάτε από συνάδελφο ραντεβού;

Είναι λογικό να αναπτύσσονται ρομαντικές σχέσεις σε ορισμένους χώρους εργασίας. Κάποιο οργανισμοί, εταιρείες απαγορεύουν τις προσωπικές σχέσεις μεταξύ των εργαζομένων τηρώντας αυστηρή πολιτική. Άλλοι οργανισμοί δεν ασχολούνται με το αν οι εργαζόμενοι έχουν προσωπικές σχέσεις, εφόσον η προσωπική τους ζωή δεν επηρεάζει την ικανότητά τους να εκτελούν τα καθήκοντά τους. Εάν λοιπόν ένας υπάλληλος ζητήσει ραντεβού από έναν άλλο υπάλληλο και αυτός αρνηθεί, δεν θα πρέπει το ζήτημα να γίνεται πιεστικό, ζητώντας επίμονα ή εξαναγκάζοντας για μια καταφατική απάντηση. Κάτι τέτοιο φυσικά θα αποτελούσε σεξουαλική παρενόχληση.

Τι μπορώ να κάνω αν δουλεύω με τον/την πρώην μου και με παρενοχλεί;

Μια σχέση από το παρελθόν δεν “απαλλάσσει” τον/ την  πρώην σας  εάν αρχίσει να σας παρενοχλεί . Μόλις καταστήστε σαφές ότι η συμπεριφορά  είναι ανεπιθύμητη και ακατάλληλη, η συμπεριφορά θα πρέπει να σταματήσει αμέσως. Διαφορετικά, θα έχετε κάθε λόγο να καταγγείλετε το γεγονός ανεξάρτητα από την προηγούμενη σχέση σας.

 

Η αξιοπρέπεια δυστυχώς μπορεί να δεχτεί επίθεση, βανδαλισμό και σκληρή κοροϊδία, αλλά δεν μπορούν να σ’ την πάρουν αν δεν την παραδώσεις…

Διαμαρτυρήσου : πες ό,τι δεν σε ευχαριστεί. 

Αντιστάσου : διασφάλισε ότι αυτό που δεν σε ευχαριστεί δεν πρόκειται να σου ξανασυμβεί…

 

Author: Anastasopoulou Chara, MSc- SLP/SLT,   
Medical Wellbeing – Executive Coach       
Official Facilitator The Inner Game Institute by Tim Gallwey