Σε γενικές γραμμές όμως υπάρχουν “λάθη” των γονιών που δεν αφορούν πράγματα που κάνουν λάθος, αλλά πράγματα που δεν κάνουν σωστά. Αυτά είναι και οι παγίδες που πρέπει να αποφεύγονται.
Είναι μόνο όσα πρέπει να μην κάνετε για να βοηθήσετε τα παιδιά σας!
Σε γενικές γραμμές όμως υπάρχουν “λάθη” των γονιών που δεν αφορούν πράγματα που κάνουν λάθος, αλλά πράγματα που δεν κάνουν σωστά. Αυτά είναι και οι παγίδες που πρέπει να αποφεύγονται.
Είναι μόνο όσα πρέπει να μην κάνετε για να βοηθήσετε τα παιδιά σας!
Οι Διαταραχές λόγου – ομιλίας είναι “σκληρές” ιδιαίτερα στην παιδική ηλικία, μα η αξιολόγηση και η πρώιμη παρέμβαση είναι το “κλειδί”.
ΑμΕΑ δεν σημαίνει τίποτα διαφορετικό από εσένα, εμένα, εμάς. Είναι όλα εκείνα τα άτομα που είτε γεννήθηκαν με αναπηρία ή σε χρόνο μηδέν έχασαν την “τυπική” καθημερινότητα τους και επικοινωνία. Δεν παύουν ποτέ όμως να έχουν ίσες ευκαιρίες στην υγεία και την εκπαίδευση. Άτομα που έχουν τις ίδιες δυνατότητες για προσωπική, κοινωνική και επαγγελματική εξέλιξη. Άτομα με ευαισθησίες, ικανότητες και ταλέντα.
3 Δεκεμβρίου είναι η Παγκόσμια Ημέρα Ατόμων με Αναπηρία (International Day of Persons with Disabilities) με περίπου 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι σε όλο τον κόσμο να πάσχουν από κάποιας μορφής αναπηρία, το 80% των οποίων ζει στις αναπτυσσόμενες χώρες.
Πως εξασφαλίζονται όλα τα παραπάνω δίχως επικοινωνία;
Η AAC καλύπτει ένα ευρύ φάσμα τεχνικών που υποστηρίζουν ή αντικαθιστούν την προφορική επικοινωνία. Αυτές περιλαμβάνουν πίνακες επικοινωνίας εικόνων, πίνακες γραμμάτων, δείχνοντας σύμβολα ή αντικείμενα και συσκευές παραγωγής ομιλίας.
Αν νομίζετε ότι εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε μπορεί να ωφεληθεί από τη χρήση AAC, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε έναν λογοθεραπευτή (SLT) για να ζητήσετε μια διεπιστημονική αξιολόγηση για να εντοπίσετε προσεγγίσεις ή εξοπλισμό που μπορεί να χρειαστείτε.
Θυμηθείτε, η αναπηρία να μην έχεις κάτι να πείς είναι χειρότερη από το να μη μπορείς να μιλήσεις!
Πολλές φορές στην καθημερινότητα μας ο όρος αφασία χρησιμοποιείται για να περιγράψει κάτι που παρουσιάζει ενδιαφέρον, που είναι ευχάριστο, διασκεδαστικό “Kοίτα αυτό το κουταβάκι, δεν είναι αφασία;”.
Άλλες φορές η λέξη αφασία χρησιμοποιείται για κάποιον που παρουσιάζει ενδιαφέρον, που είναι ευχάριστος ή διασκεδαστικός: “Mεγάλη αφασία αυτός ο αδερφός σου!”.
Στην πραγματικότητα αφασία ονομάζεται η διαταραχή ή η απώλεια της ικανότητας του ανθρώπου να χρησιμοποιεί ή να κατανοεί τον προφορικό ή γραπτό λόγο, η οποία οφείλεται σε βλάβη αντίστοιχων κέντρων του εγκεφάλου. Είναι μια διαταραχή που εμφανίζεται περίπου στο 25- 40% των εγκεφαλικών επεισοδίων και μπορεί να διαταράξει σοβαρά τη ζωή ενός ατόμου. Η δυσκολία του ασθενούς προκύπτει από εγκεφαλική βλάβη σε περιοχές που ελέγχουν γλωσσικές λειτουργίες, με αποτέλεσμα δυσκολίες στην γλωσσική παραγωγή, στην κατανόηση της γλώσσας, την ανάγνωση και τη γραφή.
Η αφασία μπορεί να δημιουργήσει σημαντικά εμπόδια στην επικοινωνία και να οδηγήσει σε κοινωνική απομόνωση, απογοήτευση τόσο τον ίδιο τον ασθενή όσο και τους αγαπημένους του.
Παρά τις δυσκολίες στην επικοινωνία που προκύπτουν πάντα υπάρχουν τρόποι με τους οποίους οι σύζυγοι, τα παιδιά και οι φίλοι μπορούν να επικοινωνούν καλύτερα με κάποιον που έχει αφασία. Είναι σημαντικό να θυμάστε ότι ενώ ένα άτομο με αφασία μπορεί να έχει δυσκολία στην ομιλία και την επεξεργασία της γλώσσας, η αφασία όμως δεν επηρεάζει την ευφυΐα του. Η επικοινωνία στην αφασία γίνεται ευκολότερη για όλους εφόσον:
1. Προκαλέσετε την προσοχή του ατόμου πριν αρχίσετε να μιλάτε.
2. Διατηρήστε βλεμματική επαφή και παρακολουθήστε τη γλώσσα του σώματος και τη χρήση χειρονομιών.
3. Ελαχιστοποιήστε ή εξαλείψτε το θόρυβο του περιβάλλοντος, όπως της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου ή άλλων ανθρώπων που βρίσκονται γύρω σας.
4. Κρατήστε την ένταση της φωνής σας σε κανονικό επίπεδο. Μην μιλάτε δυνατά εκτός εάν το άλλο άτομο σας ζητήσει να το κάνετε.
5. Κρατήστε την επικοινωνία απλή αλλά σε επίπεδο ενηλίκων. Μην μιλάτε στο άτομο με αφασία σαν να μην καταλαβαίνει ή σαν να είναι ¨μωρό”.
6. Απλοποιήστε τις προτάσεις σας και δώστε έμφαση στις λέξεις-κλειδιά.
7. Μειώστε το ρυθμό ομιλίας σας, χωρίς να αγγίζετε την υπερβολή.
8. Να είστε υπομονετικοί, δίνοντας χρόνο στον άνθρωπο που παρουσιάζει αφασία να μιλήσει. Απολαύστε την επιθυμία του να ολοκληρώσει προτάσεις ή να προφέρει λέξεις, να επικοινωνήσει.
9. Επικοινωνήστε με οποιοδήποτε τρόπο, με σχέδια, χειρονομίες, γραφή και με τις εκφράσεις του προσώπου πέραν από την ομιλία. Ενθαρρύνετε το άτομο να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε τρόπο το διευκολύνει.
10. Χρησιμοποιήστε περισσότερες ερωτήσεις κλειστές (ναι /όχι ) παρά ανοιχτές ερωτήσεις.
11. Ενθαρρύνετε όλες τις προσπάθειες να μιλήσει και αγνοείστε τυχόν λάθη. Αποφύγετε να εστιάζετε στην τέλεια παραγωγή κάθε λέξης.
12. Υποστηρίξτε και ενθαρρύνετε το άτομο με αφασία να συνεχίσει να δραστηριοποιείται στις οικογενειακές και κοινοτικές κοινωνικές δραστηριότητες. Αυτές οι τεχνικές είναι χρήσιμες όχι μόνο για τους αγαπημένους αλλά για οποιονδήποτε στην κοινότητα που αλληλεπιδρά με κάποιον που πέρασε εγκεφαλικό επεισόδιο.
Οι διαταραχές κατάποσης επηρεάζουν εκατομμύρια ενήλικων και μεγάλο αριθμό παιδιών, με μια αναλογία 1/20 άτομα. Βέβαια για μια διαταραχή που είναι τόσο διαδεδομένη, υπάρχει έλλειψη ενημέρωσης.
Συνήθως όταν το άτομο υποστεί εγκεφαλικό επεισόδιο μπορεί να εμφανίσει τα ακόλουθα σημεία και συμπτώματα:
- Ξαφνικό μούδιασμα ή αδυναμία του προσώπου, του χεριού και/ή του ποδιού.
- Ξαφνική σύγχυση, δυσκολία στην ομιλία ή στην κατανόηση της ομιλίας.
- Ξαφνική δυσκολία της όρασης από το ένα ή και τα δύο μάτια.
- Ξαφνική δυσκολία βάδισης, ζάλη, έλλειψη ισορροπίας ή συντονισμού των κινήσεων.
- Οξύ πονοκέφαλο, χωρίς αιτία.
Εξαιτίας της οργάνωσης του νευρικού συστήματος, βλάβη στη μία πλευρά του εγκεφάλου επηρεάζει την αντίθετη πλευρά του σώματος. Συχνά το άτομο χάνει την λειτουργία της κίνησης και/ή της αίσθησης στο ένα χέρι και/ή πόδι του αντίθετου ημισφαιρίου του εγκεφάλου που υπέστη τη βλάβη.Ακόμη, μπορεί να βλέπει αντικείμενα μόνο σε συγκεκριμένα μέρη του οπτικού του πεδίου. Η οπτική αντίληψη των καθημερινών πραγμάτων, μπορεί επίσης να έχει αλλάξει και εξαιτίας αυτής του της δυσκολίας το άτομο πέφτει ή χτυπάει σε αντικείμενα όταν περπατάει.
Μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο κάποια άτομα παρουσιάζουν γλωσσικά ελλείμματα (αφασία), τα οποία μειώνουν σημαντικά την ικανότητά τους να επικοινωνήσουν.
Τα ελλείμματα μπορεί να είναι ποικίλα και εξαρτώνται από την περιοχή που έχει υποστεί τη βλάβη.
Ελλείμματα κοινωνικών-επικοινωνιακών δεξιοτήτων (πραγματολογικά) μπορεί να είναι αποτέλεσμα των παρακάτω:
- Δυσκολία αφήγησης μιας ιστορίας με τη σωστή σειρά των γεγονότων.
- Ξαφνική αλλαγή του θέματος συζήτησης.
- Δυσκολία εναλλαγής σειράς κατά τη διάρκεια της συζήτησης.
- Προβλήματα διατήρησης του θέματος συζήτησης.
- Δυσκολία χρήσης κατάλληλου τόνου φωνής.
- Δυσκολία κατανόησης του χιούμορ, σαρκασμού.
- Δυσκολία να διατηρήσει την επικοινωνία με τους άλλους, σε απαιτητικού ρυθμού αλληλεπίδραση (απαιτητικό περιβάλλον).
- Ακατάλληλη αντίδραση, δίνοντας την εντύπωση υπερευαίσθητου, παρορμητικού ή χωρίς συναισθήματα ανθρώπου.
- Μειωμένη ενσυναίσθηση, γι’ αυτό και οι ενέργειες και οι αντιδράσεις/απαντήσεις του μπορεί να είναι ακατάλληλες.
Κάποιες φορές το εγκεφαλικό επεισόδιο προσβάλλει τη λειτουργία του στοματοπροσωπικού μηχανισμού.
Προβλήματα που μπορεί να εμφανιστούν είναι:
- Οι μύες των χειλιών και της γλώσσας μπορεί να είναι πιο αδύναμοι (δυσαρθρία), ή να παρουσιάζουν μειωμένη ικανότητα συντονισμού (απραξία) με αποτέλεσμα η ομιλία να μην είναι καταληπτή.
Οι μύες της αναπνοής μπορεί να είναι αδύναμοι επηρεάζοντας την ένταση της φωνής του ασθενή, ο οποίος είναι δύσκολο να ακουστεί κατά την συνομιλία. Επίσης μπορεί να περιορίσουν σημαντικά την ικανότητα της μάσησης και της κατάποσης (δυσφαγία).
Δεν είναι στη φύση όλα τόσο απλά, αντιθέτως… οι νευρολογικές διαταραχές μας παρουσιάζουν πόσο εύθραυστες είναι οι ισορροπίες,πόση δυναμική κρύβουν και τελικά πόσο αριστουργηματικά πολύπλοκο είναι το γλωσσικό σύστημα, η γλώσσα, ο λόγος, η ομιλία.
Η Ομιλία και ο λόγος είναι δυο έννοιες διαφορετικές αλλά ωστόσο και οι δυο επηρεάζονται μετά από μια οποιαδήποτε νευρολογική διαταραχή, πχ. ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, αλλά και μετά από κρανιοεγκεφαλική βλάβη ή οποιαδήποτε άλλη νευρολογική ασθένεια ή τραύμα.
Η ομιλία είναι το πώς θα μιλήσει κάποιος, πως ακούγεται
Ο λόγος περιλαμβάνει την γνώση για την γλώσσα, όλες τις απαιτούμενες πληροφορίες που χρειάζονται για να βρει κάποιος τις λέξεις για να εκφράσει τις σκέψεις του, τα συναισθήματα του ή να περιγράψει, να επικοινωνήσει.
- 54% παρουσιάζει δυσαρθρία – πρόκειται για μια κινητική διαταραχή της ομιλίας που μπορεί να επηρεάσει πολλούς τομείς του λόγου και της ομιλίας. Οι δυσκολίες που παρουσιάζονται οφείλονται σε δυσκολίες επικοινωνίας μεταξύ του εγκεφάλου και των μυών των αρθρωτών
- 25% εμφανίζει αφασία –πρόκειται για μια διαταραχή του λόγου, και όχι της ομιλίας – βέβαια άτομα με αφασία συχνά έχουν διαταραχές και της ομιλίας
- 16% παρουσιάζει άλλες διαταραχές του λόγου, λόγω διαταραχής της γνωστικής λειτουργίας του λόγου – άνοια, ΚΕΚ, αμνησία είναι κάποια από αυτά που εμπίπτουν σε αυτή την κατηγορία
- 4% εμφανίζει απραξία του λόγου – είναι μια διαταραχή της ομιλίας λόγω της δυσκολίας σχεδιασμού των κινητικών μυών και του κινητικού προγραμματισμού. Συχνά οι λάθος ήχοι παρουσιάζουν και λάθη στην προσωδία συχνά – οι άνθρωποι με απραξία του λόγου αρκετά συχνά έχουν ρομποτική ομιλία
- 1% έχουν ένα άλλο ζήτημα νευρογενούς ομιλία, όπως αλαλία, διαταραχές ροής ομιλίας, και άλλα.
Δύο βασικοί τύποι των διαταραχών του λόγου είναι η δυσαρθρία και η Απραξία του Λόγου.
Υπάρχουν όμως πολλοί διαφορετικοί τύποι δυσαρθρίας που εξαρτώνται από το πού και τι είδους νευρολογική ζημιά έχει γίνει. Όποια όμως και αν είναι η βλάβη ή όποιος και αν είναι ο τρόπος που μιλάει κάποιοςμοναδική σημασία έχει πάντα η επικοινωνία !
Πηγή πολυμέσων : Pinterest
Ο_αυτισμός είναι μια αναπτυξιακή διαταραχή άγνωστης μέχρι σήμερα αιτιολογίας, αρκετοί παράγοντες κατά καιρούς έχουν ενοχοποιηθεί χωρίς όμως να έχουν επιστημονικά αποδειχθεί. Τα παιδιά που ανήκουν στο φάσμα του αυτισμού παρουσιάζουν προβλήματα τόσο κοινωνικής συμπεριφοράς , επικοινωνίας όσο και προβλήματα λόγου. Πρόκειται για μια “τριπλέτα” που δίνει διαφορετικό κάθε φορά συνδυασμό συμπτωμάτων.Έτσι τα παιδιά μπορούν να έχουν περιορισμένη κοινωνική συμπεριφορά με επαναλαμβανόμενα πρότυπα συμπεριφοράς, ενδιαφερόντων, ή δραστηριότητες μη κοινωνικά αποδεκτές, όπως να ρίχνουν αντικείμενα, να εμφανίζουν ηχολαλία, ή υπερβολική ευαισθησία σε μυρωδιές ή το άγγιγμα αντικειμένων.
Ο συνδυασμός της άγνωστης αιτιολογίας, με την απουσία προγεννετικού ελέγχου για την διαταραχή , το τυπικό προφίλ των παιδιών μέχρι την ανάπτυξη των πρώτων κοινωνικών συμπεριφορών (8 μηνών-άνω) αλλά και τα διαφορετικά συμπτώματα με την ένταση που μπορεί να εμφανίζονται προκαλούν μόνο φόβο στους γονείς για το άγνωστο, ματαίωση για το “τέλειο”, υγιές παιδί που νόμιζαν ότι είχαν φέρει στον κόσμο, αισθήματα ανικανότητας να κατανοήσουν και να βοηθήσουν το μικρό τους πλασματάκι. Ο κόσμος όλος της οικογένειας καταρρέει μπροστά στο άκουσμα της διάγνωσης. Και όμως είναι μια μόνο λέξη! Δεν χρειάζεται πανικός, άλλωστε ποτέ δεν βοήθησε. Χρειάζεται ενημέρωση!
Τα συμπτώματα της διαταραχής μπορεί να είναι από ήπια έως πολύ σοβαρά. Όλα βέβαια τα παιδιά που είναι στο φάσμα δεν έχουν τα ίδια ακριβώς προβλήματα, ωστόσο μπορούν να εμφανίζουν κάποιες απο τις ακόλουθες κοινωνικές, επικοινωνιακές δεξιότητες και στερεότυπες συμπεριφορές:
- #Κοινωνικές_δεξιότητες:
Το παιδί μπορεί να έχει προβλήματα με τη χρήση κοινωνικών δεξιοτήτων για να επικοινωνήσει αποτελεσματικά με άλλους ανθρώπους. Για ορισμένους εκτός του περιβάλλοντος της οικογένειας ίσως να φαίνεται ότι το παιδί είναι στο δικό του κόσμο. Ίσως και να είναι! Μπορεί το παιδί να δυσκολεύεται να μοιραστεί κοινά αντικείμενα, ή ακόμα τον χώρο του με ένα άλλο πρόσωπο, να παίζει με τους άλλους ή να μοιράζεται τα παιχνίδια του, να κατανοήσει συναισθήματα, ή να κάνει φίλους. Παραμένει όμως ένα παιδί που έχει ανάγκη την επικοινωνία αλλά με τον τρόπο που αυτό μπορεί να δεχτεί.
- #Δεξιότητες_επικοινωνίας_λόγου
Το παιδί μπορεί να έχει πρόβλημα με τις δεξιότητες επικοινωνίας του, όπως την κατανόηση, την ανάγνωση ή γραφή, ή γενικότερα την επικοινωνία με άλλους. Μερικές φορές, μπορεί να εμφανίζεται ως να χάνει τα λόγια του ή να εκδηλώνει άλλες δεξιότητες από την αναμενόμενη που χρησιμοποιείται σε προηγούμενα στάδια ανάπτυξης. Επιπλέον μπορεί να έχει προβλήματα κατανόησης και χρήσης των χειρονομιών, όπως το να δείχνει, να κουνάει τα χέρια του, ή να δείχνει αντικείμενα σε άλλους, να ακολουθεί κατευθύνσεις, να κατανοεί και να χρησιμοποιεί κατάλληλες λέξεις, να κάνει συνομιλίες, να μπορεί να μάθει να διαβάζει ή να γράφει.
( Προσοχή!: Μπορεί κάποια παιδιά να διαβάζουν από πολύ νωρίς, αλλά χωρίς κατανόηση, φαινόμενο που ονομάζεται hyperlexia, άλλα πάλι μπορεί να επαναλαμβάνουν λέξεις σε άλλη γλώσσα πέραν της μητρικής τους αλλά χωρίς να μπορούν να τις χρησιμοποιήσουν δημιουργικά, ή να παρουσιάζουν μαθησιακές ικανότητες πέραν του αναμενόμενου της ηλικίας τους χωρίς να τις έχουν διδαχτεί ).
Το παιδί μπορεί επίσης να επαναλαμβάνει λόγια απλά που ακούει ή λέξεις για ημέρες ή εβδομάδες, φαινόμενο γνωστό ως ηχολαλία, να έχει μικρή, περιορισμένη ή ανύπαρκτη γλωσσική έκφραση ή να χρησιμοποιεί ξεσπάσματα για να πει αυτό που κάνει ή δεν θέλει. Το σίγουρο είναι ότι χρησιμοποιεί ένα “δικό” του κώδικα.
- #Κοινές_στερεότυπες_συμπεριφορές
Ένα παιδί στο φάσμα του αυτισμού μπορεί να έχει πρόβλημα να αλλάζει από τη μία δραστηριότητα στην άλλη, να εκνευρίζεται από ορισμένους ήχους, να δείχνει αποστροφή ή έντονη προτίμηση σε κάποια τρόφιμα, παιχνίδια, πρόσωπα, να έχει περιορισμένα και ασυνήθιστα ενδιαφέροντα, για παράδειγμα, να μιλάει για ένα μόνο θέμα ή να κοιτάζει ένα παιχνίδι για μεγάλο διάστημα, να έχει πάντα πάνω του ένα αντικείμενο κ.α..
*Η #θεραπεία βασίζεται στον σχεδιασμό ενός κατάλληλου προγράμματος που ικανοποιεί τις ανάγκες του παιδιού και της οικογένειας και σε κάθε παιδί διαφέρει. Το θεραπευτικό πρόγραμμα μπορεί να περιλαμβάνει οποιονδήποτε συνδυασμό παραδοσιακών μεθόδων ομιλίας και προσεγγίσεων της γλώσσας, βοηθητικών και εναλλακτικών τρόπων επικοινωνίας, καθώς και συμπεριφορικές παρεμβάσεις.
Η αξιολόγηση και η πρώιμη παρέμβαση είναι τα “κλειδιά” στην εξέλιξη του παιδιού.
Συχνά συναντάμε ανθρώπους που θεωρούμε ότι τα έχουν όλα: υγεία, πτυχία, καλή θέση στην δουλειά τους, αλλά παρουσιάζονται ως αδέξιοι και δυσκολεύονται σε απλές δραστηριότητες πχ. να φάνε χωρίς να λερωθούν, να δώσουν σαφείς οδηγίες για μια τοποθεσία ή να θυμηθούν με ακρίβεια κάτι που μόλις άκουσαν.
Συχνά συναντάμε ανθρώπους που θεωρούμε ότι τα έχουν όλα: υγεία, πτυχία, καλή θέση στην δουλειά τους, αλλά παρουσιάζονται ως αδέξιοι και δυσκολεύονται σε απλές δραστηριότητες πχ. να φάνε χωρίς να λερωθούν, να δώσουν σαφείς οδηγίες για μια τοποθεσία ή να θυμηθούν με ακρίβεια κάτι που μόλις άκουσαν.Η απραξία βρίσκεται κάτω από την ομπρέλα των γνωστών “ειδικών μαθησιακών δυσκολιών” που με την σειρά τους παρουσιάζονται με διαφορετικού βαθμού δυσκολίες, με διαταραχές συγκέντρωσης και βραχύχρονης μνήμης. Πολύ λίγα είναι ευρέως γνωστά για την απραξία και συχνά την ταυτίζουν με την δυσλεξία, ΔΕΠΥ ή το σύνδρομο Asperger’s. Λάθος ομως!!!
H απραξία επηρεάζει το 2% με 6% του πληθυσμού και το 70% αφορά αγόρια που είτε γεννήθηκαν πρόωρα είτε είχαν δυσκολίες στον τοκετό.
Η παιδική απραξία λόγου είναι μια νευρολογική κινητική διαταραχή αγνώστου αιτιολογίας της περισσότερες φορές.
Τα παιδιά με την συγκεκριμένη διαταραχή αντιμετωπίζουν προβλήματα στην εκφώνηση ήχων, συλλαβών, λέξεων όχι όμως ως αποτέλεσμα μυϊκής αδυναμίας ή παράλυσης αλλά λόγω αδυναμίας στην ακρίβεια και συνέπεια των αρθρωτικών κινήσεων. Βέβαια η απραξία του λόγου μπορεί να παρουσιαστεί και ως αποτέλεσμα κάποιας νευρολογικής βλάβης (γνωστής ή άγνωστης αιτιολογίας ή και ως ιδιοπαθή νευρογενής διαταραχή ομιλίας ).
Η βασική δυσκολία έγκειται στο σχεδιασμό ή / και τον προγραμματισμό χωροχρονικών ακολουθιών της κίνησης των αρθρωτών μυών με συνέπεια λάθη στην παραγωγή λόγου και της προσωδίας . Έτσι ενώ το παιδί ξέρει τι θέλει να πει και πως πρέπει να ακουστεί, έχει δυσκολία να συντονίσει τις μυϊκές ομάδες που απαιτούνται για την παραγωγή της κάθε λέξης. Οι φωνολογικές αναπαραστάσεις δεν μπορούν να «μεταφραστούν» σε κινήσεις. Αυτά είναι τα τυπικά χαρακτηριστικά της απραξίας, η οποία επηρεάζει την χωροταξική ενημερότητα και την αισθητηριακή αντίληψη. Επειδή κάθε παιδί έχει διαφορετικό προφίλ ως προς τις δυσκολίες του που εμφανίζει, κατατάσσουμε τα συμπτώματα απραξίας βάσει της χρονολογικής ηλικίας των παιδιών:
Σε πολύ μικρά παιδιά
-
Δεν βαβίζουν (μπα, μπα,…) ως μωρά
-
Καθυστερούν στην παράγωγη των πρώτων λέξεων
-
Χρησιμοποιούν λίγα συμφώνα και φωνήεντα στον λόγο τους
-
Εμφανίζουν πρόβλημα στην σύνθεση ήχων, παρουσιάζοντας μεγάλης διάρκειας παύσεις ανάμεσα στις λέξεις ( αναζητούν τον σωστό ήχο και την σωστή θέση άρθρωσης)
-
Απλοποιούν λέξεις με αντικατάσταση των δύσκολων αρθρωτικά ήχων με ευκολότερους, ή την απαλοιφή τους.
-
Ίσως σε κάποια παιδιά να συνυπάρχουν προβλήματα σίτισης (σιελόρροια, αδυναμία σύγκλεισης γνάθων κλπ)
Σε μεγαλύτερα παιδιά
-
Κάνουν λάθη που δεν είναι λάθη λόγω ανωριμότητας
-
Κατανοούν καλύτερα τον λόγο από το να κάνουν παραγωγή λόγου
-
Δυσκολεύονται στην μίμηση του λόγου αλλά η δυσκολία τους είναι μεγαλύτερη στον αυθόρμητο λόγο.
-
Φαίνεται ότι «αναζητούν» τους ήχους ή τις λέξεις όταν πρόκειται να μιλήσουν ή «αναζητούν» την θέση για να συντονίσουν τα χείλη, την γλώσσα και την γνάθο προκειμένου να πετύχουν την σωστή άρθρωση.
-
Παρουσιάζουν μεγαλύτερη δυσκολία στις μεγάλου μήκους λέξεις (τρισύλλαβες/ τετρασύλλαβες κ.α) και η δυσκολία τους αυξάνεται όταν βρίσκονται σε κατάσταση στρες.
-
Υπάρχει δυσκολία να γίνει κατανοητός ο λόγος τους από κάποιον άγνωστο ακροατή.
-
Ο λόγος τους συνήθως ακούγεται μονότονος, ασταθής ή τονίζουν λάθος συλλαβές .
Άλλα πιθανά προβλήματα
-
Καθυστέρηση στην ανάπτυξη της γλώσσας
-
Προβλήματα εκφραστικότητας , προβλήματα στην σειρά ή στην ανάκληση των λέξεων
-
Δυσκολία στην λεπτή κινητικότητα
-
Υπερευαισθησία ή το αντίθετο υποευαισθησία στην στοματική κοιλότητα ( δυσαρέσκεια στο βούρτσισμα των δοντιών, αδυναμία εντοπισμού αντικειμένου μέσω της αφής μέσα στο στόμα κ.α).
-
Πολλά παιδιά παρουσιάζουν προβλήματα στον συλλαβισμό, στην γραφή ή όταν μαθαίνουν να διαβάζουν.
Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ότι αν το παιδί έχει «αναπτυξιακή απραξία» τότε πρόκειται για μια δυσκολία που δεν θα μπορέσει να την ξεπεράσει εύκολα μόνο του. Χρειάζεται βοήθεια ειδικού για να μπορέσει να παρουσιάσει πρόοδο. Δεν ακολουθεί τα τυπικά πρότυπα ανάπτυξης του λόγου και στην πραγματικότητα δεν μιλάμε για θεραπεία αλλά ότι με την κατάλληλη , εντατική παρέμβαση μπορεί να παρουσιάσει σημαντική πρόοδο.
Η κατανόηση του μηχανισμού της απραξίας λόγου απαιτεί καλή γνώση των διαταραχών λόγου που σχετίζονται με την διακοπή της φωνολογικής επεξεργασίας. Για αυτό το λόγο θα πρέπει να γίνεται διαφοροδιάγνωση με την στοματο- προσωπική απραξία, δυσαρθρία, ή φωνολογική διαταραχή από ειδικό.
Η σωστή ενημέρωση και η πρώιμη, παρέμβαση βοηθούν τόσο το άτομο που έχει απραξία όσο και το περιβάλλον του να κατανοήσουν τις δυσκολίες και να τις αντιμετωπίσουν ευκολότερα.
Η σωστή ενημέρωση και η πρώιμη, παρέμβαση βοηθούν τόσο το άτομο που έχει απραξία όσο και το περιβάλλον του να κατανοήσουν τις δυσκολίες και να τις αντιμετωπίσουν ευκολότερα.