Ο σεβασμός είναι από τις έννοιες που δύσκολα ορίζονται, όπως η ευγένεια, η αγάπη κα. . Είναι από τις αξίες που αρχίζουν από το σπίτι, τον εαυτό μας και γενικεύονται σε ότι μας περιστοιχίζει. Αξία ξεχασμένη αλλά βάναυσα χρησιμοποιημένη ως ρητή εντολή “να σέβεσαι”.
Πως όμως γίνεται αυτό;
Πως “ξυπνά” το συναίσθημα της πλήρης αποδοχής της ιδιαίτερης αξίας του άλλου, της βαθιάς εκτίμησης και θαυμασμού για αυτό που είναι;
Τα παιδιά πάντα αντλούν και αφομοιώνουν πληροφορίες από τον κόσμο γύρω τους. Είτε είναι κάτι ενδιαφέρον που βλέπουν στην παιδική χαρά ή στο πάρκο, μια αστεία λέξη που άκουσαν από κάποιον άγνωστο, ή κάτι που τους κίνησε την περιέργεια και το έμαθαν. Τα παιδιά ευτυχώς παίρνουν νέες ιδέες, σκέφτονται και μαθαίνουν με πολλούς διαφορετικούς τρόπους.
Το να μάθει το παιδί πως να σέβεται τους άλλους και να έχει καλή συμπεριφορά είναι μια από τις παλιές δυσκολίες στην ανατροφή των παιδιών. Ωστόσο, οι ειδικοί στηρίζονται στην κοινωνική και συναισθηματική μάθηση που περιλαμβάνει τη διδασκαλία παιδιών (και ενηλίκων!), πιο απλά στην κατανόηση συναισθημάτων και συμπεριφορών και την χρήση αυτής της γνώσης σε όλες τις αλληλεπιδράσεις και τις σχέσεις. Τα παιδιά που διδάσκονται να αναγνωρίζουν και να καταλαβαίνουν όχι μόνο τα συναισθήματά τους, αλλά και τα συναισθήματα που έχουν άλλοι είναι πιο πιθανό να παρουσιάσουν ενσυναίσθηση και να αντιμετωπίζουν τους άλλους με σεβασμό.
Πρέπει πάντα να σκεφτόμαστε τον αντίκτυπο των συμπεριφορών και αντιδράσεων μας στα παιδιά και να είμαστε εξίσου προσεκτικοί σε ότι κάνουμε με τα παιδιά μας, όπως θα θέλαμε να είναι και άλλοι με τα παιδιά μας. Πολύ περισσότερο στην εποχή μας, που βιώνουμε μια κρίσιμη κατάσταση.
Ένας ισχυρός τρόπος να διδάξουμε στα παιδιά μας το σεβασμό είναι να δείξουμε σεβασμό στους άλλους.
Όμως από τους καλύτερους τρόπους για να το επιτύχουμε αυτό είναι να δείξουμε στα παιδιά μας ότι τα σεβόμαστε.
Προσπαθήστε να:
- Ζητήστε συγνώμη από τα παιδιά όταν κάνετε λάθος: Είναι καλό να διδάξετε στα παιδιά σας ότι είναι εντάξει να κάνετε λάθη και να το παραδεχτείτε, αλλά το πιο σημαντικό, αν θέλετε το παιδί σας να δείχνει σεβασμό στους άλλους, πρέπει να το δείξετε πρώτα σε αυτά! Γίνετε εσείς το παράδειγμα.
- Να είστε ευγενικοί σε καθημερινές καταστάσεις: Είτε είναι ο υπάλληλος στο μανάβικο, ένας ταμίας σε μια τράπεζα ή τυχαίοι περαστικοί στο δρόμο, η μεταχείριση όλων όσων συναντάτε με σεβασμό και αξιοπρέπεια είναι κάτι που το παιδί σας θα παρατηρήσει και θα μιμηθεί.
- Αναγνωρίστε πότε το παιδί σας δείχνει ενσυναίσθηση: Βεβαιωθείτε ότι το παιδί σας ξέρει ότι είστε περήφανοι για αυτό όταν αντιμετωπίζουν άλλους με ενσυναίσθηση και φροντίδα. Η θετική ενίσχυση μπορεί να προχωρήσει πολύ στην εδραίωση καλής συμπεριφοράς.
- Αλλά τι γίνεται όμως με το “Κάνε ότι σου λέω. Μην κοιτάς εμένα! ;”
Σύμφωνα με ειδικούς, είναι πολύ πιο ισχυρό να διδάξετε το παιδί σας μέσω παραδείγματος παρά μέσω κανόνων. Η μοντελοποίηση – η διδασκαλία με παράδειγμα – επηρεάζει τη συμπεριφορά πολύ περισσότερο από το να πεις στα παιδιά σου τι να κάνουν (και πολύ περισσότερο από το να τιμωρήσεις επίσης). Μην τιμωρείτε για συμπεριφορές που εσείς δεν εφαρμόζετε. - Με άλλα λόγια, η επανειλημμένη επίδειξη των ιδανικών του σεβασμού και της καλοσύνης στα παιδιά σας προς τους άλλους θα έχει μακροχρόνιο αντίκτυπο στο παιδί σας από ό, τι αν απλά τους λέγατε “να σέβεσαι…”. Άλλωστε, οι γονείς είναι οι πρώτοι δάσκαλοι του παιδιού, οπότε προσπαθήστε να γίνετε οι καλύτεροι που μπορείτε να είστε!
Η μεγαλύτερη ατομική ευθύνη του γονιού είναι ότι διδάσκει πάντα το παιδί του τον κόσμο!
Να θυμάστε όμως πάντα:
Αυτό που προέχει όμως πάντα είναι η επικοινωνία με το παιδί με τον τρόπο που μπορεί αυτό.
Μην τους λέτε πώς να το κάνουν. Δείξτε τους πώς να το κάνουν και μη λέτε κουβέντα. Αν τους δείξετε θα θελήσουν να το κάνουν μόνα τους.